Historia Komputerów – liczy się!

Wystawa „Historia komputerów. Liczy się!” prezentuje rozwój technik związanych z maszynowym przetwarzaniem danych. Dotyczy to nie tylko liczb, ale wszystkich rodzajów informacji, które mogą podlegać procesom analitycznym odbywającym się bez bieżącego udziału umysłu ludzkiego.

Tematyka wystawy zapoznaje zwiedzających z ewolucją rozwiązań technicznych. Obejmuje zagadnienia sięgające początków przyrządów wspomagających podstawowe obliczenia, a zwieńczone współczesnymi globalnymi rozwiązaniami, które są nieodłącznym składnikiem funkcjonowania społeczeństw XXI wieku. Dotyczy komputeryzacji, ale uwzględnia zmiany gospodarcze i społeczne, będące pochodną masowego wykorzystania maszyn cyfrowych. Najważniejsze zagadnienie praktyczne akcentowane na wystawie to niebywały postęp fizycznych podstaw technik obliczeniowych. Związany jest z przejściem od konstrukcji mechanicznych do elektronicznych, a następnie w obrębie elektroniki  – od lamp próżniowych do półprzewodnikowych tranzystorów i układów scalonych. Pochodną jest ogromny postęp w miniaturyzacji urządzeń oraz wykładniczy wzrost wydajności obliczeniowej. Interesujące, że świat maszyn liczących współcześnie zdominowało podejście bazujące na układzie dwójkowym. W zasadzie całkowicie zniknęły rozwiązania analogowe, chociaż początki ery komputeryzacji dawały równe szanse startu każdej z metod obliczeniowych.

Odrębnym zagadnieniem są interfejsy maszyn liczących. Przed setkami lat były to ręcznie przekładane kamyki lub koraliki nanizane na druty w sorobanach. W erze komputerów elektronicznych pojawiły się ekranowe interfejsy graficzne. Najnowsze interfejsy zmierzają do integracji bezpośrednio z ludzkim układem nerwowym.

Współcześnie, chociaż może wydawać się to nadmiarem zbytku, większość otaczających nas urządzeń wyposażonych jest w mniejsze lub większe maszyny liczące (sterowniki mikroprocesorowe, mikrokomputery, komputery biurowe, superkomputery naukowe etc.) i posiada wbudowane oprogramowanie.

Rolą wystawy „Historia komputerów. Liczy się!” jest ukazanie przemian technicznych, jakie zaszły na przestrzeni wieków wiodąc od liczydła do mikrokomputera noszonego w kieszeni, udostępniającego niemal całą widzę i dorobek świata poprzez zasoby WWW.

Równorzędnym celem wystawy jest pokazanie polskiej techniki komputerowej i informatycznej która, mimo częściowego uzależnienia od gospodarek innych państw, miała swoje ważne osiągnięcia.

Dobór eksponatów, scenografia i treści są zróżnicowane tak, by zaspokić potrzeby róznych grup wiekowych:

• dzieci w wieku 5 – 8 lat: wystawa dostarcza rozrywki i przekazuje proste, podstawowe wiadomości związane z historią informatyki i komputeryzacją.
• dzieci i młodzież w wieku 9 – 16 lat: wystawa tej grupie wiekowej daje bodźce do głębszego poznawania zagadnień technicznych oraz historycznych, zachęcając do refleksji nad wyborem drogi zawodowej lub odkrywania własnych pasji.
• młodzież i młodzi dorośli w wieku 17 – 30 lat: wystawa dostarcza przestrzeni do spotkań i atrakcyjnego sposobu spędzania wolnego czasu.
• dorośli powyżej 30 roku życia: pasjonatom historii techniki wystawa umożliwia pogłębienie posiadanego zasobu wiedzowego, a rodzicom lub dziadkom z podopiecznymi buduje sferę wychowawczą i edukacyjną, w której opiekun staje się pierwszym przewodnikiem po świecie techniki.

Prezentowane zbiory muzealne w znacznej mierze koncentrują się na polskich osiągnięciach i postaciach. To wynalzcy, konstruktorzy i naukowcy, wśród których odnajdziemy logika Jana Łukasiewcza, wynalazcę Chaima Słonimskiego, konstruktrora Jacka Karpińskiego, profesora Leona Łukasiewicza oraz wielu innych. Polska informatyka reprezentowana jest przez unikalne, istniejące tylko w jednym egzemplarzu, konstrukcje zachowane w doskonałym stanie. To analizator AKAT-1, analizator równań rózniczkowych ARR, doświadczalny ZAM-21 i prototypowy komputer ODRA 1002. Takich wyjątkowych świadectw kultury technicznej jest naturalnie znacznie więcej, a sposób wyeksponowania pozwala także na zapoznanie się z tajnikami ich konstrukcji.

Klasycznie muzealną ekspozycję wieńczy strefa wystaw czasowych oraz strefa edukacyjna. Pierwsza z nich pozwala na łatwe wprowadzanie nowych treści i obiektów, dając pretekst do wielkorotnych odwiedzin. Druga – strefa edukacyjna – wychodzi naprzeciw współczesnym modelom prezentacyjnym, preferującym zdobywanie wiedzy przez aktywne uczestnictwo i interakcję. Otwarta przestrzeń wystawowa ułatwia oprowadzanie grup zorganizowanych, zachęcając też do prowadzenia w niej szkolnych zajęć programowych. To atrakcyjna alternatywa wobec lekcji w ławce szkolnej. Nauczyciel realizuje zajęcia programowe, korzystając z roźnorodności wrażeń i bodźców, jakich dostarcza nowoczesne muzealnictwo.